به نقل از «تسنیم»

اما و اگرهای افزایش اقبال به نقد ادبی در ایران

تاریخ انتشار: ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۶۶۳۲۹

رئیس انجمن نقد ادبی کشور از افزایش چشمگیر توجه به نقد ادبی در کشور سخن گفته است، این افزایش اگرچه مثبت و باعث خوشحالی است اما به نظرمی‌رسد فضا برای عرضه نقد ادبی در مطبوعات و نشریات کشور در سال‌های اخیر کم شده است. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، دوسالانه نقد زرین که به بررسی آثار تولید شده در حوزه نقد ادبی در کشور می‌پردازد، چند روز پیش با برگزاری مراسم پایانی برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در مراسم پایانی این رویداد ادبی و علمی، ابراهیم خدایار رئیس انجمن نقد ادبی ایران و دبیر جایزه، با بیان اینکه از اوایل دهه 80 توجه به نظریه و نقد در فضای مطالعات ادبی ایران به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا کرده‌است، گفت: این اقبال به نقد ادبی را می‌تواند در سه حلقه به هم پیوسته نهادهای وابسته به دانش نقد ادبی دسته‌بندی کنیم. نخست راه‌اندازی نشریه‌های اختصاصی، دوم راه‌اندازی گرایش نقد ادبی در دانشگاه‌ها و سوم تاسیس انجمن علمی ‌نقد ادبی ایران است.

این اظهار نظر امیدوارکننده از سوی شخصی که خود در فضای دانشگاهی و نخبگانی کشور به صورت عمیق با مقوله نقد ادبی درگیر است، خوشحال کننده است و به ما نشان می‌دهد که روند نقد ادبی علمی، آگاهانه و مثبت در کشور ما در مجموع رو به جلو است. بخصوص اینکه نقد ادبی به روز در دانشگاه‌های ما هرروز بیشتر مورد اقبال قرار می‌گیرد، باعث خوشحالی و خوشبختی است. اما این روند اگرچه در مجموع مثبت است، کند و آهسته است و با وجود حرکت پرشتاب و سرعت روزافزون رشد دیگر شاخه‌های علمی ‌در سطح کشور، شتاب در توسعه این رشته، نسبت به دیگر رشته‌ها و گرایش‌های علمی ‌سرعت لازم را ندارد.

چرا «نقد ادبی» در ایران چندان علمی نیست؟

حوصله نقد شدن کم شده است

 نکته مهم دیگری نیز در این میان وجود دارد و آن این که آیا رشد علمی‌ و نخبگانی نقد ادبی به توسعه آن در میان جامعه منجر شده است؟ به نظر می‌رسد در این زمینه هنوز کار زیادی برای انجام دادن باقی مانده است. در اینجا دو مشکل همزمان داریم یکی اینکه توان و حوصله شنیدن نقد نقادانه در جامعه نخبگانی خارج از دانشگاه کم شده است و دیگر اینکه فرصت‌های عرضه نقد نیز روز به روز کمتر شده است.

واقعیت این است که در سطح جامعه نخبگانی ما، نقد ادبی به مفهوم علمی‌آن غریب است. نقد، به معنای دقیق آن در زیر لایه‌ای از تمناهای شخصی و گروهی دفن شده است و افراد دوست ندارند در معرض نقد حتی نقد دقیق، منصفانه و علمی‌قرار بگیرند. این بی‌طاقتی در برابر نقد، به آنجایی رسیده است که نوشتن نقدی بر یک کتاب در کشور ما، شهامتی در حد انداختن خود به زیر چرخ‌های تراکتور می‌خواهد چرا که کافی است به شاعری گوشزد کنی فلان جا از وزن خارج شده است یا به داستان‌نویسی درباره ایرادهای پیرنگ داستانش تذکر دهی تا دشمنی جاودانه را به جان بخری.

نقد ادبی جدید در ایران از چه زمانی شکل گرفت؟

خالی شدن مطبوعات از نقد

علاوه بر این، برخلاف سال‌های گذشته که بسیاری از روزنامه‌ها و نشریات مکتوب در کنار نشریات الکترونیکی، فضایی کافی و بزرگ را برای نقد در کشور ما ایجاد کرده بودند، چند سالی است نشریات به انتشار نقد بخصوص نقد ادبی تمایل چندانی ندارند. گرایش روزافزون مطبوعات به موضوعات سیاسی و اقتصادی، فضا را بر عرصه فرهنگ و هنر تنگ کرده است و در این میان، حوزه ادبیات و کتاب، بیش از حوزه‌هایی مانند سینما و موسیقی مورد ظلم و کم‌توجهی در مطبوعات کشور واقع شده‌اند و هر روز بیش از روز قبل عرصه بر این حوزه تنگ‌تر می‌شود. از سوی دیگر بسیاری از نشریات تخصصی و حرفه‌ای که به موضوع نقد ادبی می‌پرداختند مانند مجموعه کتاب ماه ادبیات و کتاب ماه کودک و نوجوان، در سال‌های اخیر از صحنه خارج شده‌اند و جایشان را نیز نشریات جدید و قابل توجهی پر نکرده است. مسئولانی که روزی با یک تصمیم مدیریتی نادرست بنیان یک نشریه تأثیرگذار را ویران می‌کنند و آن را از دسترس اهالی فرهنگ و قلم خارج می‌کنند، امروز در گوشه‌ای نشسته‌اند و البته کسی هم از آنان درباره آنچه ویران کرده‌اند، بازخواستی نمی‌کند اما نتیجه تصمیمات آنها تا سال‌ها در فضای فرهنگی کشور احساس می‌شود.  

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: خانه کتاب و ادبیات ایران ادبیات داستانی کتاب و ادبیات نقد ادبی سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۶۶۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همایش علمی تاریخ، فرهنگ و جغرافیای خلیج فارس برگزار شد

به گزارش خبرنگار مهر، رئیس دانشگاه فرهنگیان استان بوشهر ظهر سه شنبه با تبریک فرا رسیدن روز ملی خلیج فارس در این همایش علمی با اشاره به مختصات جغرافیایی خلیج فارس اظهار داشت: روز خروج پرتغالی ها از خلیج فارس به نام روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است و همه ایرانیان این روز بزرگ شمرده و در محافل علمی کشور نیز همایش های مختلفی در این راستا برگزار می شود و این اهمیت این روز بزرگ را می رساند.

رضا درویشی گفت: خلیج فارس یک سرمایه ارزشمند و یک گوهر گرانبها برای ما و کشورهای حوزه خلیج فارس است؛ این آبراه سومین خلیج بزرگ جهان است و خلیج فارس برای کشورهای پیرامونی آن نقش حیاتی دارد.

درویشی بیان داشت: بیشترین مرز را با خلیج فارس کشور جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای پیرامونی آن دارد و رودهای بسیاری در جنوب ایران در استان خوزستان، بوشهر و هرمزگان به این آبراه استراتژیک می ریزد.

ااین استاد جغرافیا با بیان اینکه بیش از ۲۰۰ چشمه در زیر خلیج فارس وجود دارد و حدود ۵۰ چشمه از سواحل خلیج فارس روانه آن می شود، خاطرنشان ساخت: خلیج فارس عمق زیادی ندارد و متوسط عمق آن ۵۰ متر و بیشترین عمق آن حدود ۹۳ متر و عریض ترین بخش خلیج فارس در حدود ۳۰۰ کیلومتر است.

درویشی ادامه داد: بنادر ما در حوزه خلیج فارس نقشی بسیار حساس و حیاتی برای کشور دارند و تنها بنادر رودخانه ای این پهنه آبی یعنی خرمشهر و آبادان در کشور ایران قرار دارند.

وی اضافه کرد: خلیج فارس از بعد نظامی و اقتصادی برای تمام کشورهای پیرامونی خود نقش حساسی دارد و بیش از ۲۵% از نفت جهان از این آبراه تامین می شود و وجود تنگه هرمز در نقطه ابتدایی آن برای کشور ما نقش راهبردی دارد.

رئیس دانشگاه فرهنگیان استان بوشهر گفت: تمام بنادر حوزه خلیج فارس در استان های جنوب ایران نقشی کلیدی و تعیین کننده در اقتصاد کشور ما دارند و نسل جوان ما باید اهمیت این شاهراه آبی جهان را به خوبی واقف بوده و دانشجومعلمان به عنوان معلمان فردای کشور ما در این عرصه نقشی اساسی دارند؛ چرا که خلیج فارس هویت تاریخی ماست.

یک نویسنده، پژوهشگر تاریخ و استاد دانشگاه های استان بوشهر نیز در این همایش اظهار داشت: ما ۵ هزار سال تاریخ مکتوب داریم اما متاسفانه از این تاریخ مکتوب سهم کاوش های باستان شناسی که بیانگر زندگی آن زمانی مردمان این سرزمین در حاشیه خلیج فارس باشد، حدود ۵ درصد است و این جای تاسف دارد.

غلامحسین نظامی گفت: ما چگونه باید خلیج فارس را بشناسیم در حالیکه در زمینه باستان شناسی خلیج فارس کار عمده ای نکرده ایم در حالی که کشورهای غرب خلیج فارس فوق العاده در حال کار در این حوزه هستند.

نظامی بیان داشت: شخصیت های علمی جهان و حتی حوزه خلیج فارس که من با برخی از آنها گفتگو داشته ام به اسم جعلی آن اعتقاد ندارند و این تنها مصلحت سیاسی برای آنهاست که در حال دنبال کردن این روند هستند.

وی با بیان اینکه ایرانیان در حاشیه خلیج فارس مرزداران و حافظان تاریخی کشور و این پهنه آبی هستند و در طول تاریخ در برابر بیگانگان ایستاده و مقاومت کرده اند، ادامه داد: مردمان سیراف این استان در قرون اولیه اسلامی به تجارت با مناطقی از چین می پرداختند که این نشانگر توانمندی دیرینه دریانوردان ما در دریانوردی است.

نظامی تصریح کرد: بوشهر در دوره قاجار تبدیل به یک بندر ترانزیتی شد و بندری در تراز بین المللی بود و ۹ کشور در این بندر کنسولگری داشتند و ۱۱ خط کشتیرانی در آن وجود داشت.

در این همایش محمدی باغملایی از اساتید هیات علمی دانشگاه نیز شعری در توصیف خلیج فارس خوانش کردند و مرضیه سادات موسوی نیز به نقالی در وصف مبارزین بوشهری در جنگ با استعمارگران انگلیسی پرداخت.

کد خبر 6093098